अनुसा थापा, भक्तपुर । भोलि रंगहरूको चाड होली नेपालभर उल्लासका साथ मनाइँदैछ। परम्परागत रूपमा आपसी सद्भाव र उत्साहका साथ मनाइने यो पर्व पछिल्लो समय विकृतितर्फ उन्मुख हुँदै गएको देखिन्छ। जबरजस्ती अबिर लगाउने, छतबाट पैदलयात्रीहरूलाई लोला हिर्काउने, पानी खन्याउने, र मोबिल दल्ने जस्ता गतिविधिले समाजमा असभ्यता फैलिएको छ।

अर्काको घरमा अनुमति बिना प्रवेश गरेर अबिर दल्ने घटना समेत बढेका छन्। होलीमा आयोजित कार्यक्रमहरूमा महिलाहरूलाई दुर्व्यवहार गर्ने प्रवृत्ति देखिएको छ। रंगको बहानामा संवेदनशील अंगमा छुने घटनाहरू बढिरहेका छन्, जुन अत्यन्तै निन्दनीय छ।

होलीमा मादक पदार्थको अत्यधिक सेवन, होहल्ला, र जुवातास खेल्ने प्रवृत्ति हावी हुँदै गएको छ। यस्ता गतिविधिका कारण कतिपयले ज्यानसमेत गुमाएका छन्। व्यापारीहरूले पनि मौका छोपेर सामानको मूल्यमा मनोमानी गरिरहेका छन्। एक सय रुपैयाँ पर्ने टि–सर्ट पाँच सय रुपैयाँमा बेचिन्छ भने छालामा असर गर्ने रंगहरू बजारमा खुलेआम बिक्री भइरहेको छ। तर, सरोकारवाला निकायले आवश्यक अनुगमन गरेको देखिँदैन।

होलीको वास्तविक essence आफन्त, परिवार, र साथीसँग मिलेर उल्लासपूर्वक मनाउनु हो। तर, मादक पदार्थ सेवन गरेर सवारी चलाउने, छतबाट पानी हान्दा दुर्घटना हुने जोखिम समेत बढेको छ। यस्ता घटनालाई सरकारले बेवास्ता गर्नु दुःखद विषय हो।

गृह मन्त्रालयले हालसम्म होलीलाई मर्यादित बनाउन कुनै ठोस कदम चालेको देखिँदैन। जनतामा चेतना फैलाउने प्रयास पनि कमजोर देखिन्छ। समाजमा अझै धेरै बालबालिका शिक्षा, खाना, र आवासबाट वञ्चित छन्। यस्तो अवस्थामा फजुल खर्च कम गरेर आवश्यक परेकाहरूलाई सहयोग गर्नु उचित हुन्छ।

अहिले धेरैले सुनका गहना लगाएर होली खेल्न जाने गर्छन्। यस्तो अवस्थामा चोरी, लुटपाट बढ्ने सम्भावना उच्च हुन्छ। आफ्नो सम्पत्तिको सुरक्षा आफैंले गर्नुपर्छ भन्ने चेतना जरुरी छ। कानुन अनुसार, कसैको इच्छाविपरीत अबिर लगाउने, पानी खन्याउने, र मादक पदार्थ सेवन गरेर सवारी चलाउन पाइँदैन। तर, कार्यान्वयनमा सरकार कमजोर देखिन्छ।

सरकारले अब फजुल खर्च रोक्न, समाजमा चेतना फैलाउन, र होलीलाई मर्यादित बनाउने प्रयास गर्नुपर्छ। यस्तै घटनालाई रोक्न ट्राफिक प्रहरीले कडाइ गर्न आवश्यक छ। नत्र, होलीको उल्लास दुःखमा बदलिन बेर लाग्दैन।

नेपाली समाजमा आत्मचिन्तन र सुधार अपरिहार्य छ। अर्कालाई दुख दिँदै रमाइलो गर्नुको सट्टा, आवश्यक परेकालाई सहयोग गर्ने संस्कार विकास गर्न जरुरी छ। होलीजस्तो पर्वमा सचेत भएर, सभ्य तरिकाले उल्लास मनाऔं।